Sunday, 27 April 2025

మకర్ సవర 15.....last


"ఈ సర్క్యులర్ లో ఏం రాసుందో మీకు తెలుసా? తెలీదు. మీకు  ఇంగ్లీషు రాదు కాబట్టి  మీకు తెలీదు. సవరలని కొట్టి  మీరు  పోలీస్ స్టేషన్ కి లాక్కొస్తుంటే మేము చూస్తూ ఊరుకోము.
" ఈ మకర్ ప్రమాదకరమైన సవర బాబూ! "
"ఎవరు ప్రమాదకారో ఎవరు కారో నేను తేలుస్తాను. మీరు కాదు .వాడు చచ్చిన చెట్టు   మొద్దు నరుకుతున్నాడా, అడవిని పాడు చేస్తున్నాడా?  మీ మేనల్లుడు  చెట్లు నరికి ఆ కలపమ్మి రెండంతస్తుల భవనం కట్టేడని మీకు  తెలీదా? "
"నా మాట వినండి సార్. ...."
"ఒక రాత్రికి లాకప్పులో పెట్టేస్తాను .అదెలా ఉంటుందో చూడండి. వాడికా గొడ్డలి తిరిగి  ఇచ్చేయండి. "
"మీరు మాకలా  చేయలేరు. "
"ఏం, బెదిరిస్తున్నారా? నేనేం చేయగలనో లేదో చూడండి. ఒరేయ్! వీళ్ళందరినీ లాకప్ లో పడేసి తాళం వేసేయ్. మీ ఒకొక్కళ్ళ‌ మీద  పదికంటే ఎక్కువ కంప్లయింట్లు ఉన్నాయి."
అతను కానిస్టేబుల్ ని పక్కకి తీసుకెళ్ళి మెల్లిగా చెవిలో ఊదేడు"  వాళ్లని రాత్రి పదయ్యేక వదిలేసెయ్ "అని .
" పేదవాళ్ళకి న్యాయం లేదు"అని గోకుల్ బాబు సణిగేడు.
"వెళ్లి కొత్తగా వచ్చిన పోలీసు సూపరింటెండెంట్ కి ఆ సంగతి చెప్పండి. "
మళ్ళీ  యస్. ఐ. కానిస్టేబుల్ తో గుసగుసలాడేడు. "రాత్రి పదవగానే వాళ్ళని వదిలి పెట్టేయడం మరిచిపోకు. ధిల్లాన్ లారీ సరిగ్గా  రాత్రి పన్నెండింటికి వస్తుంది. "
ధిల్లాన్ లారీలు దొంగతనంగా కలపని రాత్రివేళ జమ్ షెడ్ పూర్‌కి తీసుకెళ్తాయి. ఆ తరవాత  అన్ని పోలీసు స్టేషన్లకీ ఒక్కో కవరు 'అందుతుంది. అలాటి వ్యవహారాలు జరిగినపుడు పోలీసు  లాకప్పులో ఒక్క సాక్షీ ఉండటం ఇష్టం లేదు ఎస్. ఐ.కి. యస్. ఐ.బయటకొచ్చి మకర్  తో"ఒరేయ్, నీ గొడ్డలి తీసుకొని ఫో. నువ్వెప్పుడు చిక్కుల్లో పడినా నా దగ్గరకి రా. నీతో  నేను దయగా ప్రవర్తించేనని కిష్టోబాబుకి చెప్పడం మరిచిపోకేం" అన్నాడు. మకర్ తన గొడ్డలి అందుకొని దాన్ని నేలమీద ఉంచి, చేతులు జోడించి నమస్కరిస్తూ, "బాబూ! " అన్నాడు యస్. ఐ.తో
"ఇంకేమిటి?"
"నా ఇంట్లో ఎవరూ లేరు. బాబూ ,     నేను ఒంటరి వాణ్ణి.అందువల్ల రాత్రికి  నేనిక్కడే ఉండిపోతాను. ఈ చలిరాత్రి ఇక్కడ వెచ్చగా ఉంటుంది. ఇంటిదగ్గర తినడానికి తిండి కూడా లేదు.బాబూ, కానీ  ఆ బాబులున్నారే. ఇళ్ళ దగ్గిర వాళ్ళకి పెళ్ళాలున్నారు. పిల్లలున్నారు. వండి ఉంచిన అన్నముంటుంది. మంచి ఇళ్ళున్నాయి. వాళ్ల నెందుకు కష్ట పెడతారు బాబూ ఇక్కడ? వాళ్లని వదిలి పెట్టేయండి. "
"వాళ్లు నిన్ను కొట్టేరు కదా. ఇక్కడి కీడ్చుకు రాలేదా? "
"ఒక సవరకి ఇవన్నీ అలవాటే బాబూ. ఈ తిట్లు, తన్నులు, ఆకలి -అన్నీ.‌కాని  వాళ్లకి అలవాటు  లేదు.వాళ్లకి ఇళ్ళున్నాయి బాబూ. నాకు ఏ ఇల్లూ లేదు.
సబ్  ఇన్ స్పెక్టర్ మకర్ ని నమ్మశక్యం కాని చూపులతో రెప్పవేయకుండా  చూసేడు. మకర్  సవర  బాందీ  గ్రామం వైపు నడిచేడు. వాడు ఆ రాత్రి గుడ్డి వెలుగులో ఆ చెట్టు   మొద్దుని ముక్కలుగా నరుకుతాడు. చుక్కలు చాలా ప్రకాశవంతంగా మెరుస్తున్నాయి


మకర్ సవర 14

 

బందీ గ్రామం బాబూలకు మకర్ అనే పేరున్న సబూయీజోర్ సవర,అదీ ఒంటరిగా వస్తున్నాడు. ఎంత అదృష్టం! గోకుల్ బాబు, మరి కొంతమంది కలిసి సవరలని గూడెంనుంచి వెళ్ళగొట్టించడానికి  ప్రయత్నించి, ఆపని చేయలేకపోయారు. సవరలు గుంపుగా ఉన్నప్పుడు  వాళ్లు ఒక్క సవర ఒంటిమీద చేయివేసే సాహసం కూడా చేయలేకపోయారు. ఒంటరిగా చేజిక్కిన మకర్ ని బాది బాది
వాళ్ళు పోలీసు స్టేషన్ కి ఈడ్చుకుని వచ్చేరు.గోకుల్ బాబు అధికారంలో ఉన్న.ప్రభుత్వానికి మద్దత్తునిచ్చేవాడు కాడు కానీ ఆసబ్ ఇనస్పెక్టర్ తను ఓ సవరని బాది అతనికి అప్పచెప్పినందుకు చాలా  సంతోషిస్తాడనుకున్నాడు.
సబ్ ఇన్ స్పెక్టర్ ఆ ప్రాంతానికి కొత్తవాడు. అతను  వారం క్రితం  కలకత్తాలోని పై అధికారుల‌ నుండి  గట్టిగా  హెచ్చరిక చేసే ఓ శ్రీముఖాన్ని అందుకున్నాడు. సవరలు గానీ, మరే ఇతరులుగానీ అత్యాచారాలకీ, హింసకీ గురికాకుండా చూడాలని, అలా ఒకవేళ ఏమైనా జరిగితే ఆ నేరం చేసిన వారిని గట్టశిక్షించాలనీ.పోలీసు ఇన్ స్పెక్టర్  ఆ సాయంత్రం వీడియో పేలస్ కి వెళ్ళి 'రామ్ లఖన్'సినిమాలో అనిల్ కపూర్ ని చూద్దాం అనుకున్నాడు కాని ఇంతలో పులిమీద పుట్రలా ఐదుగురు
వ్యక్తులు ఒక సవరని ఈడ్చుకుంటూ రావడం చూసి అతను చాలా చి
రాకు పడ్డాడు.
"ఏమయింది? వాడు  ఏం చేసేడు?చికకుల్ బాబు చీదరిస్తూ అన్నాడు, "ఈ సవరలు అడవిని బతకనీయరు. ముందు వీడిని అరెస్ట్  చేయండి. లేకపోతే మేమే వీడి పని పడతాం. వీడు ఓ చెట్టు   నరుకుతున్నాడు.కట్టెల ఖరీదు కనీసం పది రూపాయలుంటుంది .పది రూపాయలు కట్టమని దండుగ వేసి గొడ్డలి లాక్కోండి.
మకర్ పగిలన పెదాల నుండి కారుతున్న రక్తం తుడుచుకొని చెప్పాడు." అది చాలా పాత‌ బేవులా చెట్టు మొద్దు బాబూ.....రోడ్డుకి అడ్డంగా పడిఉంది.మీరే వచ్చి  చూడండి.ఆరోజు మీరు సైకిలు మీద వెళ్తుంటే అది తగిలి మీరు సైకిలు మీంచి పడీపోయారే....అదే బాబూ!వచ్చి చూడండి "అన్నాడు.
" ఓహో! ఆ మొద్దా?"
"అవును బాౠ, మూడ్రోజులై నేనేం తినలేదు.అందుకని అది నరుకుదా మనుకున్నా.అది పూర్తిగా నరికీ ముక్కలుగా కొడ్తే శ్రీమంతో తప్పకుండా   నాలుగైదు రూపాయలు ఇస్తాడు. ఈ బాందీ  గ్రామానికి దగ్గరగా  ఏ అడవీ లేదు బాబూ "
"నీ పేరు? "
"మకర్  సవర బాబూ! "
"నెత్తురు తుడుచుకొని, బయటకెళ్ళి కూర్చో."
మకర్ గదిలోంచి బయటకెళ్ళేడు.సబ్ ఇన్ స్పెక్టర్   గోకుల్ బాబు   వైపు ఉరిమి చూసేడు. అ సర్క్యులర్ వల్ల ఇలాటి పెద్ద మనుషులమీద విరుచుకు పడటానికి
తనకి మంచి అవకాశం చిక్కిం దనుకున్నాడు ఇన్ స్పెక్టర్ .


మకర్ సవర 13

 

కిష్టోబాబు మృదువుగా అన్నాడు "మకర్ పద పోదాం...."
"ఆ...ఇది ఎమర్జెన్సీలో జరిగిందికదూ?" అని అడిగాడు డాక్టర్.
"కాకపోతే మరేమిటి?  మకర్  పద.నీకు  నేను  ఏమైనా  చేద్దామనుకున్నా. కాని ఏం చేయగలను?"
"అవును బాబూ, పదండి పోదాం. "
మకర్  తిన్నగా ఇంటికి వెళ్ళలేదు. సారా దుకాణం దగ్గర  తాగుతూ కూర్చున్నాడు. అఖన్,మిగతా  సవరలు ఒకరి మొహాలొకరు చూసుకొని తలలూపేరు.
"పద ,మకర్  నిన్ను  మీ ఇంటికి  తీసుకుపోతాను" అన్నాడు అఖన్ .
"అఖన్  ఇప్పుడే రాను."
వాడు అర్ధరాత్రి దాటేక సబూయీజోర్ గ్రామం చేరుకున్నాడు. వాకిట్లో రేవతి  నాటిన చింతచెట్టు కింద చతికిలపడ్డాడు. తెల్లవారేక వెళ్లి  కుమారిని పిలిచేడు.కుమారి మాట్లాడదామని నోరు తెరిచింది.కాని మకర్ అందుకున్నాడు మధ్యలోనే."వద్దు  కుమారీ! ఇంకేం మాట్లాడకు.నాకు మొదటి పెళ్ళి కాకముందుఒక డాక్టరు నేను తండ్రినయ్యే అవకాశం లేకుండా చేసేడు. కాని నాకది తెలియనే తెలియదు. కాదు కూడదంటే గోర్నమెంటు నన్ను  మళ్ళీ  జైలుకి పంపిచేస్తుందని వాళ్ళు నన్ను  భయపెట్టేరు. వాళ్ళు ఒక్క సూదిమందే వేస్తాం అని చెప్పేరు.....కానీ వాళ్ళేం చేస్తున్నారో  నాకు  తెలియదు.....ఏం చేసిందీ నాకు ఎప్పుడూ  చెప్పలేదు. కొంత డబ్బు  మాత్రం  ముట్టచెప్పేరు......నన్ను  వదిలేసి   వెళ్ళిపో,కుమారీ,మీ అయ్య దగ్గరకి వెళ్ళిపో.....నీ బట్టలు,గాజులు తీసుకు పో...నువ్వు మళ్ళీ మను వాడు.....అమ్మవి అవుతావు....వెళ్ళు"అన్నాడు మకర్. కుమారి  వెళ్ళిపోయి ,రెండు రోజులు కావస్తోంది.
మంగళ్   కూడా కొద్ది గంటల క్రితం తనని  విడిచిపెట్టి వెళ్ళిపోయాడు.

మకర్ చీకట్లో కూచొని తన  బతుకును గురించి తలపోసుకుంటున్నాడు..సవర  బతుకులన్నీబలమున్న బాబూల  చేత ,పోలీసుల చేత,పంచాయితీ పెద్దల చేత నియంత్రించబడ్తాయి. అయినా ప్రతీ సవరకి తన భార్య, తన ఇల్లు, తన పిల్లలు  ఉంటారు. కానీ ఏమీ  లేనిది తనకే.
మర్నాడు కూడా మకర్  గుమ్మంలో  మూగివాడిలా,హతాశుడై కూచొనే ఉన్నాడు. తనేం చేయాలి?సబూయీజోర్ గ్రామాన్ని విడిచి వెళ్ళిపోవాలా? కానీ తనకి తెలిసిన‌ ప్రపంచం సబూయీజోర్ పోలీస్ స్టేషన్, జైలు ఇవే.
తను ఎక్కడికి వెళ్ళగలడు? ఏం చేస్తాడు? ఆ పెద్ద,విశాల ప్రపంచం గురించి తనకేం తెలుసు?
ఆవేళ మధ్యాహ్నం వాడు గొడ్డలిని  తీ
సుకొని, సబూయీజోర్ విడిచి  పెట్టేసాడు.అడవికి   వెళ్ళడానికిది సమయం  కాదు. ఒక గమ్యం  లేకుండా నడుస్తూ వాడు ఎప్పుడో చచ్చిన ఒక బీవులా చెట్టు  దగ్గర  ఆగేడు. ఆది
ఎవరిదీ కాదు. దాన్ని  ముక్కలుగా నరకకుండా అలా  వదిలేసారు.తాను దాన్ని ముక్కలు చేసి,  ఆ కట్టెలని నయాగడ్ బజారులో టీ దుకాణం యజమాని శ్రీమంతో దగ్గిరకి తీసుకెళ్తాడు.ఆయన తప్పకుండా నాలుగైదు  రూపాయల దాకా ఇస్తాడు.
ఓ కిలో నాసిరకం బియ్యానికి అది సరిపోతుంది. ఇలా ఆలోచించి,వాడు గొడ్డలి  ఎత్తి  ఒక్కవేటు వేసేడు.
ఆ గోధుమ రంగు జుత్తు, గోచిపాతతో వాడు జానపద కథల్లో నాయకుడైన అజాన్ సవరలా  ఉన్నాడు. అజాన్ సవర
ఒక బీవులా చెట్టు   దుంగను నరకడానికి వెళ్ళి, ఒక బిందెలో బంగారాన్ని చూసేడు. కానీ అతను ఆ బంగారాన్ని ముట్టుకోకుండా కట్టెలు మాత్రం తీసుకొని వెళ్ళిపోయేడు.


మకర్ సవర 12

 

"వేసెక్టమీనా?మకర్ కా?కానీ ఎలా?1975లోనో,1976 లోనో నయాగడ్ హెల్త్ క్యాంప్ లో  ఓ సామూహిక వేసెక్టమీ ప్రోగ్రాం జరిగిన మాట వాస్తవమే. మఖన్ అనే ఓ దళారి పల్లెలకి వెళ్లి గిరిజన యువకులను ప్రలోభపెట్టేవాడు. కాని నాకు ఈ విషయం  తెలిసేక వెంటనే  ఓ పెద్ద ప్రదర్శన నడిపేను." గిరిజన జనాభాని తగ్గించడానికి ఇదో కుట్ర తో కూడిన పథకం.సవరలు ఇప్పటికే ఒక అల్ప సంఖ్యాక గిరిజన తెగ" అని నినదించేము.వాళ్ళు  ఆ కేంప్ ని ఎత్తి వేసి అక్కడి నుండి పారిపోయారు.మేము మఖన్ ని బాగా ఉతికి ఆరేశాం.మకర్!

తెచ్చుకో-ఆ రోజుల్లో  నీకు ఏదైనా ఆపరేషన్  జరిగిందా?నువ్వు అప్పుడే మొదటిసారి జైలు నుండి  బయటపడ్డావు."
"నాకేం జరిగింది బాబూ? ...ఆపరేషనా? నాకేం  తెలియదే."
"ఆ హెల్త్ క్యాంప్. ...నయాగడ్. ...మఖన్ తో అక్కడికి  వెళ్లేవా? ఒరేయ్ దద్దమ్మా, నువ్వు మఖన్  నుండి డబ్బు తీసుకున్నావా? డాక్టర్  దగ్గిరకెళ్ళేవా?"

మకర్  మొహం ఓసారి వెలిగి,చిరునవ్వు నవ్వేడు. ఆతృతగా చెప్పసాగాడు. "అవును బాబూ! నాకు గుర్తొచ్చింది. అలాటి రోజు  నేను  మరిచిపోగలనా?ఆహా! మఖన్ బాబు ఆరోజు ఇంటిదగ్గర నాకేం తిండి పెట్టాడనీ? మాంసం,అన్నం ,దుంపలకూర.....నా మొదటి పెళ్ళికి ముందు  మాట....నా కేం నొప్పి తెలియలేదు బాబూ. ....వందరూపాయలు కూడా దొరికాయి. "
కిష్టోబాబు నిర్ఘాంతపోయి వాడివైపే
చూస్తున్నాడు. మకర్  అమాయకత్వం  చూసి అతనికి మతి పోయినట్టుంది.
"ఆ డాక్టర్  ఒక సూది గుచ్చేడు....అంతే....ఒకటి,రెండు రోజులు నొప్పి ఉండొచ్చని చెప్పేడు. .....మఖన్  బాబు ‌,మకర్ నువ్వీ సూదిమందు తీసుకోవాలిగా.తీసుకుంటే డబ్బులిస్తా'రని చెప్పేడు.
" ఓరి  దౌర్భాగ్యుడా!ఇంకా  నీలాంటి వాళ్ళు ఎంతమంది?"
"అందరు కుర్రాళ్ళూ పారిపోయారు. నేను పారిపోలేకపోయా."
"నేను గుంపుని తీసుకువెళ్ళి వాళ్ళని తరిమేసాగా! ? గుర్తుందా?"
" దానికి ముందు........"
"మరి నాకెందుకు చెప్పలేదు? "
"మఖన్  బాబు  మీతో  చెప్పొద్దని చెప్పేడు. ఆయనకి పోలీసులు  బాగా తెలుసు. అందువల్ల నాకాయన అంటే భయం. "
"మకర్, నా తండ్రీ! ఆ సూదిమందు, ఆపరేషన్ నిన్ను‌ వంధ్యు డిగా......తండ్రివి కాలేకుండా చేసేసాయిరా.‌అప్పటికి నీకింకా ఇరవై ఏళ్ళే.అందువల్లే నువ్వు తండ్రివి కాలేకపోయావురా.ఎలాటి   వెన్నుపోటు  పొడిచేరురా నిన్ను! "
"డాక్టర్ బాబు నన్ను బాగు చేయలేడా
?_"
డాక్టర్ స్పష్టంగా చెప్పాడు"లేదు  మకర్ ఇది జబ్బు  కాదు.ఇది మగాళ్ళకి తండ్రులు కాకుండా ఉండేందుకు చేస్తారు.ఏం? ఆపరేషన్ చేసేముందు వాళ్ళు నీకివేవీ చెప్పలేదా?"

"లేదు,వాళ్ళు నాకేం చెప్పలేదు  బాబూ అప్పుడే నేను జైలు  నుండి బయటకొచ్చాను.మఖన్ బాబు ఆ గోర్నమెంటు.....సర్కారోళ్ళు జైలు నుండి బయటకొచ్చిన వాళ్ళందరికీ సూదిమందివ్వాలని చెప్పేడు. వాళ్ళు
చెప్పినట్టు చేయకపోతే గోర్నమెంటు మమ్మల్ని  మళ్ళీ జైలుకి పంపించేస్తుందన్నాడు.నేనిక బందిఖానాలో ఉండాలనుకోలేదు.రేవతిని పెళ్ళిచేసుకో
బోతున్నా కూడా. ...ఇల్లు. ...ఏది జరగాల్సుందో దాన్ని జరగకుండా ఆపలేం కదా!......మఖన్ ని ఇప్పుడు చంపేద్దును.కాని వాడు కిందటేడు చచ్చేడు.

.


మకర్ సవర. 11

 

సంతలో మేకల్ని, కోడిపెట్టల్నీ అమ్మేసి మకర్  కుమారికి ఓ చీర ,గాజులు కొని తెచ్చాడు.
వాడు ఆమెను ఎప్పుడూ  సంతోషపెట్టడానికి ప్రయత్నించేవాడు. కాని అది కూడా కుమారిని కలవరపెట్టింది.
"నా కెందుకిన్ని కానుకలిస్తావు?"
"నాకొకటి కావాలి కాబట్టి "
"ఏమిటది? "
"నాకో బిడ్డనివ్వు కూమారీ-ఓ కొడుకునో,కూతురినో"
"నాకక్కర లేదనుకుంటావా?"
"ఒకే ఒక పాపాయి"
"అది నా చేతుల్లో  ఉందా?"
"అయితే మరెవరు బాధ్యులు?"
"నువ్వే కారణమై ఉంటావు "
"మగాడుఎప్పుడూ కారణమవడు."
"బహశా నువ్వు  తిరుగుబోతువయి  ఉంటావు.
" కుమారీ!"
"కాకపోతే  రేవతి నిన్ను వదిలి వెళ్ళక
ఎలా మగపిల్లల్ని కన్నాది?భూతి కూతుర్ని  చంకన వేసుకుని ఎలాతిరుగుతోంది?"
మకర్ కుమారిని జుత్తు పట్టుకొని బయటకీడ్చి తన్నేడు.
"ఎవడే నీకు దొరికాడు? లేకపోతే నాతో
ఇలా మాట్లాడ్డానికి  నీకెన్ని గుండెలే?"

కుమారి అక్కడ పడివున్న ఒక కొమ్మ తీసి,మకర్ ని కొట్టి వాడిని నానా తిట్లూ తిట్టింది. జనం పరిగెత్తుకొచ్చారు. మకర్, కుమారి ఒకళ్ళనొకళ్ళు తిట్టుకున్నారు.అప్పుడు  మంగళ్  అన్నాడు "ఇక చాల్లెండి . ఒకళ్ళనొకళ్ళు  తిట్టుకున్నారుగా!మకర్,కుమారి తల్లి
కాలేక ‌పోవడానికిఆమే కారణమంటున్నాడు.కుమారి  మకర్ కే పిల్లల్ని కనే మగతనం లేదనుకుంటోంది. పదండి! అసలు విషయం  తెలిసిన వాడి దగ్గరకి పోయి అడుగుదాం"
అఖన్ తల్లి అంది."మాన్ బజారులో తెలూమూడిఅనే గొప్ప మాంత్రికుడున్నాడు.ఆయన  దగ్గిరకెళ్ళండి.అతను ఏది నిజమో చెప్తాడు.
మకర్ అన్నాడు, "అవును మనం వెళ్దాం పద"
"తప్పకుండా  వెళ్దాం " అంది కుమారి.
మంగళ్   సవర కాదు.అతను  పదో తరగతి వరకు చదువుకున్నాడు. తపాలా బంట్రోతుగా పని చేస్తున్నాడు. ఎవరైనా రాసిపెట్టమంటే రాసి డబ్బు
వసూలు చేస్తాడు.రోగులను ఆసుపత్రికి తీసుకొని వెళ్ళి అందుకు డబ్బు తీసుకుంటాడు. వాడి వివేకాన్నీ,విద్య నీ,తీర్పులనీ అందరూ గౌరవిస్తారు.
"వాళ్ళు  పెద్దాసుపత్రికి వెళ్తే మంచిది.డాక్టర్లకి బాగా తెలుస్తుంది " అన్నాడు మంగళ్.
మకర్,"ఎవరైనా డాక్టరమ్మ ఉందా అక్కడ?" అని అడిగేడు.
"ఉన్నది ఫూల్ " అని జవాబిచ్చాడు.

కాని కుమారి మొండికేసింది."ముందు ఆయనని వెళ్ళనీయండి. ఆయనలో ఏలోపమూ లేకపోతే నేనే  గొడ్రాలినని తెలుస్తుంది .నేను వెళ్ళిపోతాను.మీరంతా మా ఆడవాళ్ళ‌నే నిందిస్తారు.కాని ఇక్కడ సబూయీజోర్ లో గొడ్రాళ్ళుగా ఉన్న ఇద్దరు ఆడవాళ్ళు మరోచోట పెళ్లి  చేసుకొని ఎలా  తల్లులయ్యారు?న్యాయం చెప్పండి!"అంది.

అక్కడ కూడిన జనం అంతా నిశ్శబ్దమై పోయారు.మకర్  వాళ్ల  కళ్ళలోకి గుచ్చి గుచ్చి చూసేడు.'వాళ్ళేం చెప్దామనుకుంటున్నారు? ఎందుకు  కలవర పడుతున్నారు?వాళ్ళు కూడా తను భార్యని గర్భవతిని చేయలేని
అసమర్ధుడ్ని కుంటున్నారా?'చివరికి  తనే పట్టుబడ్డట్టు భావం కలిగింది.
వాడు" నేనే వెళ్తాను.కిష్టోబాబుతోకలిసివెళ్తాను.అక్కడ ఆయన మేనల్లుడు  ఒక డాక్టర్  "అన్నాడు.
కిష్టోబాబు అన్నాడు " అలాగే,నిన్ను  నామోటర్ సైకిల్ మీద తీసుకొని వెళ్తాను. చాలా తీవ్రమైన సమస్యే.పిల్లలు లేని ఇల్లు ఏం ఇల్లు ? మకర్, విచారించకు .చూడు,భజన్ మహాపాత్రాకి అరవై ఏళ్ళు. అతని కూతురుకి పదిహేను.పదిహేనేళ్ళ తరవాత పుట్టింది.అంతా భగవంతుడి దయ."
"అవును బాబూ, కాని  దేవుళ్ళు నాపట్ల చాలా  నిర్దయగా ఉన్నారు "
"అంతా చక్కబడుతుందిలే"
మకర్  పురలియా  జైలుకైతే వెళ్ళేడు  కాని హాస్పిటల్ కి ఎప్పుడూ వెళ్ళలేదు.
అస్తవ్యస్తంగా  విస్తరించి ఉన్న పెద్ద ఆసుపత్రి. ఓ.పి.కి వచ్చిన జనం రద్దీ చూసి మకర్ కి వణుకు పుట్టికొచ్చింది.
కాని తనని  పరీక్షించే డాక్టర్  ప్రవర్తన వాడికి ధైర్యాన్నిచ్చింది. కిష్టోబాబు  ఇంట్లో తను ఆయన్ని ఇంతకు ముందు  చూసేడు.

డాక్టర్  వాడిని వేరే గదికి  తీసుకెళ్ళాడు. "ఆశ్చర్యం,!ఇతనికి పిల్లల్లేరా?ఎందువల్ల?మగాడు పరీక్ష చేయించుకోవడానికి వచ్చాడంటే,ఇది చాలా చాలా మెచ్చుకోదగ్గ విషయమే.మా బాబూలలో మగాళ్ళు ఇలాంటి పరీక్షలకి ఆడవాళ్ళనే పంపుతారు" అన్నాడు డాక్టర్ .

అరగంట తరవాత  డాక్టర్   కిష్టోబాబు ని పిలిచాడు.
"నువ్వు  ఎవరిని తీసుకొచ్చావంకుల్?"
"అదేం ప్రశ్న?"

"చాలా చిన్న వయసులో వేసెక్టమీ జరిగింది ‌. ఇతనికి పిల్లలెరా పుడతారు?"


మకర్ సవర 10

 

కిష్టోబాబు గెండా ని"నేను వింటున్నదేమిటి?భూతి‌ మకర్ ని వదిలేసిందా?"అని అడిగాడు.
"ఆమెకి పిల్లలు కావాలి, బాబూ!"
మకర్ జైలునించి విడుదలకాగానే మంగళ్  ఈవిషయం చెప్పాడు. మకర్  ఇంటికి వచ్చి, నేలమీద పడిపడి ఏడ్చేడు.వాడు మంగళ్ తో అన్నాడు -"ఇది నన్ను  చాలా బాధపెడుతోంది ఫూల్!నన్ను బాధపెడుతోంది."
"కాని ఆమె ఎందుకు వదిలేసింది?"
మకర్  తల విదిల్చి  "చెట్లు  పండ్లను కాయాలని తహతహలాడతాయి.అలాంటప్పుడు ఒక స్త్రీ గొడ్రాలిగా,శాపగ్రస్తురాలిగా ఎందుకు మిగిలిపోవాలి? ఓ దేవుళ్ళారా!నేనేం పాపం చేసేను?ఎందుకు  నాకీ శిక్ష" అంటూ  ఆక్రోశించాడు.
గూడెంలోని సవరలు వచ్చి, అతన్ని ఓదార్చేరు
"మకర్, మకర్! ఎవరూ వరదల మీద ఆధారపడ కూడదు.వరదలు వచ్చి  పోతాయి. ఛకా నదిలా నిత్యం ప్రవహించే నది ఎప్పుడూ మోసం చేయదు.నీతో స్థిరంగా ఉండి పోవడానికి ఒక ప్రత్యేక తరహా సవర అమ్మాయి కావాలి. "
"వద్దు. ఇంకే పెళ్ళీ వద్దు. "
"ఈసారి నీకు  నేను ఒక నదినే తీసుకొస్తాను" అన్నాడు మంగళ్.
"ఇప్పుడు కాదు ఫూల్! "

మకర్  ఒంటరి వాడయ్యేడు.సవరలు వాడిని చూసి జాలి పడేవారు."పాపం బాబూ  సవర కొడుకు మకర్ ని చూడండి.కావా నవల పశువులాంటీవాడు.భార్యని‌‌ నిర్దాక్షిణ్యంగా కొడతాడు.అయినా వాడి భార్య  వాడితోనే ఉంటుంది.వాడికి పిల్లలని కంటుంది.మకర్  తన భార్యలని ఎప్పుడూ  కొట్టలేదు.వాళ్ళమీద అరవలేదు.కానీ వాడిని చూడండి
ఎలా శిక్షింఫబడుతున్నాడో.
మకర్  నెలలతరబడి ఆలోచించేడు‌.
చివరికి ఒకనాడు మంగళ్ తో "ఫూల్  ఇక నేనీ  ఒంటరితనాన్ని భరించలేను.కాని పెళ్ళి చేసుకోవాలంటేనాకు భయంగా ఉంది.ఇప్పుడు  నన్నేం చేయమంటావు? " అని అడిగేడు.
"మరోసారి  ప్రయత్నించు మకర్! ఈసారి ఫలితం ఉండొచ్చు.ఈసారి మకర్ తన ఊరికి దూరంగా ఉన్న చిన్న మాన్బజార్ కి చెందినరతన్ సవర  కూతురు  కుమారిని పెళ్ళి చేసుకున్నాడు.
ఆ అమ్మాయి  పేరే అద్భు తం సవరవలుఅన్నారు." మంగళ్  ఎంత మంచి స్నేహితుడు.అతను ఓ నదిని తీసుకుని వస్తానన్నాడు. అలాగే ఈ కుమారి అనే నదినే  తీసుకొచ్చాడు
మకర్! ఇది చాలా శుభ సూచికమైందిఏ.ఆమె నిన్ను ఎప్పుడూ  వదిలిపెట్టదని మేము ఖచ్చితంగా  నమ్ముతున్నాం"
"స్నేహితులారా!నన్ను  ఆశీర్వదించండి.నాకు మీ ఆశీస్సులు కావాలి"
కాని కుమారి రేవతి  కాదు, భూతీ కాదు .కొద్ది నెలలలోనే మకర్ ని పూర్తిగా  మార్చేసింది. మకర్  సరళ ‌స్వభావుడు..ఆమెకి మొరటుగా,మృగాల్లా ప్రవర్తించే మగాళ్ళే నచ్చుతారు.ఆమె దృష్టిలో సరళంగా మాట్లాడేవాడు దుర్భలుడు.

ఒకరోజు  ఆమె మకర్ ని అడిగింది"వాళ్ళిద్దరూ ఎందుకు వెళ్లి పోయారు? "అని.
" వాళ్ళనే అడుగు ."
"నాకు వాళ్ళేం సమాధానం చెప్తారో తెలుసు. వాళ్ళకి పిల్లలు కలగకపోతే వాళ్ళు ఎందుకుండాలి?"
"హస్త సాముద్రికుడు ఏం అన్నాడో తెలుసా? "
"ఏమన్నాడు?"
"నా మూడో భార్య వల్ల నాకు  పిల్లలు  కలుగుతారని"
"అయితే మంచిదే కదా."
కుమారి అడవికి  వెళ్ళి కట్టెలు తెచ్చి  వాటిని నయాగడ్ సంతలో అమ్మడానికి తనే తీసుకుని వెళ్ళింది. అక్కడామె సవర యువకులతో కబుర్లాడటం, పగలబడి నవ్వడం, పరాచికాలాడటం-అన్నీ చేసినా,మకర్  ఏమనకుఃడా,నిర్లిప్తంగా ఆమె కోసం ఎదురు చూసేడు.మకర్  నిర్లిప్తత ఆమెకి ఉక్రోషాన్ని కలిగించింది.

"నువ్వు మగాడివేనా?లేక మట్టి బొమ్మ వా?నేను మిగతా మగాళ్ళతో‌ మాట్లాడుతుంటే నువ్వు నవ్వి ఊరుకుంటావా?
" మరేం చేయాలి?నిన్ను  తన్నాలా?"
"మగాడివయితే అలాగే చేస్తావు.
"నేను మగాడినో,మట్టిబొమ్మనో నాతో సంసారం చేస్తున్న నీకు  తెలియదా?"
కుమారి  నిట్టూర్చి "మగాడివే ఇప్పుడు పనికెళ్ళు" అంది.
"నేను వాళ్లిద్దరినీ ఎప్పుడూ కొట్టలేదు. నిన్నెలా కొట్టేది?"


మకర్ సవర 9

 

ఓబిన్ బాబు, గోబిన్ బాబులతగాదాలో పంట కోతకి సంబంధించి మకర్  ఎవరి పక్షాన చేరలేదు.అఖన్, బోతా,మహదేవ్ బేరాలాడి,రేటు పెంచి పనికి వెళ్ళేరు కాని ఈ మధ్యలో అన్నదమ్ములిద్దరూ కుమ్మక్కై సబూయీజోర్ సవరలు చట్టాన్ని అతిక్రమించేవారనీ,వాళ్ళు  దొంగలు తప్పమరేమీ కారని,అధికారులు ఆ విషయం గుర్తించాలని,పంచాయితి
వాళ్ళని ఊరు నుంచి ఖాళీ చేయించాలని నానా హంగామా చేసారు. దానితో మకర్ తో సహా సబూయీజోర్ లో  ఉన్న సవర మగాళ్ళందర్నీ అరెస్ట్  చేసారు. ఈసారి మూడు నెలల జైలు శిక్ష పడింది.
మకర్  ఏడుస్తూ కిష్టోబాబుకి చెప్పాడు. "నేనెప్పుడూ  దేవుళ్ళని నిర్లక్ష్యం చేయలేదు బాబూ!నేను అడవికి  వెళ్ళినపుడు'బేరో'దేవుణ్ణి కాపాడమని ప్రార్ధిస్తాను.నాకు  సెంటు భూమి  లేదు. అయినా కరువు కాలంలో వర్షాల కోసం పహార్ దేవుణ్ణి పూజిస్తాను. ఆయనకి బియ్యం, పువ్వులు, ఒక కోడి పెట్టని అర్పించుకుంటాను.అయినా దేవుళ్ళకి  మకర్  మీద దయ లేదెందుకు బాబూ? జైలు గదిలో నాకు ఊపిరి  సలపదు.
ఉక్కిరిబిక్కిరవుతాను.ఆ గదంతా  చీదరచీదరగా అనిపిస్తుంది. భూతిని చూస్తూ ఉండు బాబూ. ఈ సవరకి నువ్వు  తప్ప మరెవరూ లేరు"
మకర్ ని దురదృష్టం వెంటాడింది.తాను అపురూపంగా చూ‌సుకున్నవన్నీ వాడు కోల్పోయాడు.భూతి వాడి కోసం వేచి ఉండటానికి  నిరాకరించింది. తన ముంజేతికి ఉన్న  కడియాన్ని విరిచేసి, బట్టలు కట్టుకొని వెళ్ళిపోయింది.వెళ్ళిపోతూ ఆమె అఖన్ తల్లితో,"అతన్ని  వదిలి పోవాలంటే  నా గుండె బద్దలవుతోంది.కాని ఏం చెయ్యను? అతను శాపగ్రస్తుడు.అతనికి ఎప్పటికీ ఒక బిడ్డ కూడా క‌లగడు.నేను వెళ్లిపోయానని అతనికి చెప్పు "అంటూ ఏడుస్తూ వెళ్ళిపోయింది.నిజంగానే మకర్ కి ఏదో శాపంలాఉంది.
" నా చెల్లి  కూతురికి   పళ్ళు వస్తున్నాయి.నేనిలా గొడ్రాలిలా బతకలేను. "
"మేకలనీ, కోడిపిల్లలనీ ఏం చేస్తావు?"
"అన్నీ కిష్టోబాబు దగ్గర వదిలివెళ్తాను.ఆయనకి అన్యాయం చేయను."
"అతనంటే నీకు అభిమానమేను."
"అందుకే నేనతన్ని ఇంతవరకు విడిచిపెట్టలేదు. "


మకర్ సవర 8

 

మకర్ మూడేళ్ళ వరకూ సంతోషంగా,సంతృప్తి  గానే ఉన్నాడు.భూతి టేకు ఆకులు ఏరి తెచ్చేది.వాటితో మకర్  గుడిసె  వేసాడు.ఆ విధంగా ఆమె అంటే అతనికి గౌరవం కలిగింది. ఆమె తన కూలి డబ్బుల నుంచి కొంత డబ్బు వెనకేసి రెండు మేకలు కొంది.గుడిసెని తుడిచి శుభ్రం చేసేది.కిష్టోబాబు అది చూసి"ఎంత అందంగా ఉంది!మిగతా సవర ఆడవాళ్ళు‌  కూడా నీలాగే  ఉంటే ఎంత బావుణ్ను"
"ఉండలేరు లెండి.ఎందుకంటే వాళ్ళ మగాళ్ళు బాగా  తాగుతారు. "
"మరి మకర్  తాగడా?"
"మితంగా తాగుతాడు."
మకర్, అఖండ సవర తల్లి దగ్గరకి భూతి తో కలిసి వెళ్ళేడు. ఆమెకి మూలికల  వైద్యం ,పసరులు తయారు చెయ్యడం,క్క్షుద్ర శక్తులను జయించే మంత్రతంత్రాలు తెలుసు. ఆమె అడవి తీగెలతో  ఓ కడియం అల్లి,భూతి  ముంజేతికి కట్టింది.
"నీకు ఏడుగురు కొడుకులూ, ఏడుగురు  కూతుళ్ళూ పుట్టకపోతే నేను నా వృత్తిని వదులుకుంటాను " అంది  ముసలామె.అయినా భూతికి పిల్లలు కలగనేలేదు.
మకర్  చాలా  నిరాశ చెందేడు.అఖండ సవర వచ్చి "ఓబిన్ బాబు మంచి బేరం  పెట్టేడు. మనం ఆయన అన్నదమ్ముడు గోబిన్ బాబు పంట కోసేసి,తెచ్చి  ఓబిన్ బాబు కళ్ళానికి మోసుకుపోవాలి.మనిషికి తలా ఓ ఇరవై రూపాయలు ఇస్తారు." అని
చెప్పేడు.
"నేను అలాటి దొంగతనం  చేయను. కిష్టోబాబు చేయొద్దన్నాడు."

"ఈ బాబూలు  మనల్నిలా ఉండనిస్తారనుకుంటున్నావా? మనం దొంగతనం చేయకపోతే ఓబిన్ బాబు మనల్ని  వదిలిపెట్టడు.మన మీద తప్పుడు  కేసుపెట్టించి అరెస్ట్  చేయిస్తాడు. లేదూ-మనం దొంగతనం చేశామూ,ఈ గోబిన్ బాబు మనమీద విరుచుకు పడతాడు. సవరగా  పుట్టి మనం ఈ బాబూలనీ,పోలీస్ లనీ ఇద్దరినీ ఎలా ఎదుర్కోగలం?అందువల్ల ఓబిన్ బాబు చెప్పినట్టు చేసి,అతనిచ్చే డబ్బులు తీసుకొని ఎక్కడో దాక్కుంటే మంచిది.
" వద్దు అఖన్,నేను  చేయను. "
మకర్  నిట్టూర్చి  అన్నాడు "మీ అమ్మ  భూతికి ఏదో మందు ఇచ్చింది. భూతి బిడ్డని కనేవరకూ నేను విశ్రాంతిగా ఉండలేను. అఖన్!నేను  సంతోషంగానే ఉన్నాను. మేము అడవికి  వెళ్తాం.కట్టెలు తెచ్చి  బజారులో అమ్ముతాం.మొక్కలకి నీళ్ళు పోస్తాం. ఇప్పుడు నేను  సంతృప్తిగా ఉన్నా. "

"మేమూ అలాగే ఉండాలనుకుంటాం.కానీ వాళ్ళు మనల్ని  వెంటపడి వేటాడటం మానుతారా? సవరలు చట్టప్రకారం నడుచుకుంటే,మేము మరి దేనికీ ఉండటం అని కానిస్టేబుల్ కూడా అంటాడు. "


మకర్ సవర 7

 

రేవతి వదిలి  వెళ్ళి పోయినపపుడు తెగ ఏడ్చింది.‌మకర్ కాండోర్ గ్రామానికి వెళ్ళినప్పుడల్లా ఆమెని  చూసి వచ్చేవాడు. రేవతి ఇప్పుడు  భూటా సవర భార్య.ముగ్గురు కొడుకుల తల్లి. ఆమె మకర్ పట్ల  ఎప్పుడూ దయగా ఉండేది. "కొంత  విశ్రాంతి‌తీసుకో.మురీలు, ఉల్లిపాయలు తీసుకొంటుండు " అని కొంతసేపాగి అప్పుడామె ప్రశ్నిస్తుంది."ఏంటి  ఈ చెట్టు కూడా కాయదా? "మళ్ళీ మాట కలుపుతుంది " కాని చూడ్డానికి  బాగుంటుంది  సుమీ"అని.
రెండో పెళ్ళి  కూడా మంగళ్  ఏర్పాటు చేసినదే.అతను కిష్టోబాబు తో అన్నాడు. "నేను  మకర్ కోసం మరో సంబంధం  చూడనా?"
"తప్పకుండా చూడు. నేను వాడి మొహం చూడలేకపోతున్నా."

మంగళ్   అన్నాడు "నేను గెండా సవర తో మాట్లాడేను.అతని కూతురు భూతి వాడికి తగిన జోడీ.
" గెండా ఒప్పుకుంటాడా?"
"ఎందుకు ఒప్పుకోడు?"
"ఈ  భార్య  నన్ను  వదిలేసిందిగా....."
"అయితే ఏం నువ్వు  సన్యాసివి అవుతావా....సాములోరులాగ"
"నువ్వేం చేస్తావో,చేయి ఫూల్! ఆడది లేని గుడిసె బిక్కుబిక్కు మంటుంది."

"ఐదేళ్ళ  దాకా పిల్లలు కలగలేదని చెప్పి  ఆమె నన్ను  వదిలి వెళ్ళిపోయింది. మరి కొన్నాళ్ళ పాటు ఆగలేకపోయింది.మా పెద్దన్నయ్యకి తన మొదటి  సంతానం పెళ్ళయిన‌ చాలా  ఏళ్ళకిగానీ కలగలేదు.
మకర్ ధైర్యం  చిక్కబట్టుకున్నాడు.జీవితానికి ఒక సవర ఇచ్చే అర్థం  అంతకన్న మరేమిటి? సవరి సవరని ఒక లేత ఖర్జూర తీగలా అల్లుకుంటుంది.అప్పుడు ఒక అందమైన ' ఇప్ప'చెట్టులా తన కడుపున కాయలు కాస్తుంది. ఆడుతూ,కేరింతలు కొడ్తూ, అడపాదడపా ఏడ్చే, పసికందులు  నడయాడే సవర  ఇళ్ళు ఆనందనిలయం. పసివాని మెత్తపు చర్మపు వాసనే అతి తియ్యటి వాసన.

ఈసారి కొద్దిగా ఆటా పాటా.మకర్  పెళ్ళి కూతురుకి ఓలి చెల్లించేడు. కిష్టోబాబు తెగ లో వారి విందు కోసం బియ్యం, మేక ఇచ్చేడు. సబూయీజోర్ సవరలు సారా  సమకూర్చారు

భూతి తండ్రికి కిష్టోబాబు బెంగాలీ బోధించే బడిలోనే తోటమాలిగా పని. భూతి ఒక పెద్ద గ్రామంలో ఉండటమే  కాకుండా  గిరిజనేతరుల ఇళ్ళు  కూడా  చూసింది. ఆమె రేవతిలా  అందమైనది కాకపోయినా చురుకైనది. కష్టపడి పని చేస్తుంది. పొదుపరి కూడా. ఆమె" మనం మరో గుడిసె కట్టుకోవాలి. మేకల్ని, కోడిపిల్లల్ని అందులో వుంచడానికి. పనులు లేని రోజులలో చేతిలో అడవిగడ్డితో తాళ్ళు పేనొచ్చు.మనం కష్టపడి పనిచేసి,డబ్బును సరిగ్గా  వాడితే ఒక  సవర గుడిసె కూడా ప్రత్యేకంగా కనిపిస్తుంది.
.


మకర్ సవర 6

 

ఆ రోజుల్లోనే  మంగళ్ మకర్ కీ,రేవతికీ పెళ్ళి  కుదిర్చేడు ."రేవతా?ఆ పహాడీసవర కూతూరా?ఆమె నాకు  బాగా తెలుసు. మకర్ కి తగిన ఈడూజోడూ"అన్నాడు.

మొదటి పెళ్ళికి అన్ని సాంప్రదాయాలు పాటించారు.ఒక మంచిరోజు చూసి మకర్ కి ముందు ఒక మామిడిచెట్టు తోనూ,రేవతికి ఒక ఇప్పచెట్టుతోనూ పెళ్ళి  జరిగింది.
"వైవాహిక జీవితం ఆ చెట్టు   పచ్చగా  ఉన్నంతవరకు కొ నసాగాలి.👌ఆ చెట్లు   పూవుల్నీ,పళ్ళనీ  కాసినట్టే మీ ఇద్దరూ పిల్లల్ని కనండి. పిల్లలే జీవితానికి ఆనందాన్నీ, సంతృప్తినీ కలిగిస్తాయి."

ఆచెట్లతో పెళ్ళి తంతు తరవాత అసలు పెళ్ళి.అన్నం,మాంసం,కావలసినంత సారా.పాటలు, నృత్యాలు. రేవతి పుష్పించిన ఇప్పచెట్టంత  అందంగా
ఉంది.

మకర్ చాలా సంతోషంగా ఉన్నాడు.
ఇద్దరూ  పొద్దున్నే అడవికి బయలుదేరేరు.గోతులు తవ్వి, మొక్కలు నాటార అవి ఇప్పుడు పెరిగి పెద్ద చెట్లయ్యాయి. కాని రేవతి ఐదేళ్ళ తరవాత  కూడా తల్లి   కాలేదు.ఆమెలో ఓర్పు నశించింది.
"పిల్లలు  లేని పెళ్ళి  ఏం పెళ్ళి ? నీతో ఇహ నేను ఉండను.కాపు నివ్వని చెట్టునూ, గొడ్రాలైన  ఆడదాన్నీ ఎవరూ ఉంచుకోకూడదు. నువ్వు  మళ్ళీ  పెళ్ళి  చేసుకో "అని సలహా  యిచ్చింది.
" ఆమె వస్తే రానీ.కానీ నువ్వు కూడా ఉండు"అన్నాడు  మకర్.
"ఉండను. నేను అఆలోచనేభరించలేను. నేను ఆ ఆలోచనేభరించలేను.మీ ఇద్దరికీ పిల్లలు పడితే అసూయ పడకుండా ఉండలేను."


మకర్ సవర 5

 

ఫూల్ సంబరం జరిగి చాలా కాలమైనా,ఇంటి గుమ్మంలో ఒంటరిగా కూర్చున్న‌ మకర్ కి అదే ఇప్పటికీ బాగా గుర్తుకి వస్తోంది. సాయంత్రం వేళ మంచుతో  నిండిన చలిగాలి వీస్తోంది.
కోతకి వచ్చిన వరి కంకుల పరిమళాలు  మత్తెక్కిస్తున్నాయి. తన దగ్గిర డబ్బులుంటే తాగడానికి వెళ్తాడు కానీ
పనికిపోలేదు.అందువల్ల వాడు పర్స్ గా వాడుతున్న పోలథిన్ సంచి ఖాళీగానే ఉంది.
మంగళ్ తన సైకిల్ మీద వచ్చి ఆగి"ఫూల్!మకర్ ఫూల్ "అని పిల్చాడు.
" ఇక్కడే ఉన్నా"
"పనికి వెళ్ళలేదా"
"లేదు.వెళ్ళలేదు. "
"ఇలా కూర్చొని విచారిస్తే లాభం  లేదు"
"నేను విచారించడం లేదు."
"ఏదైనా తిన్నా వా?"
"లేదు,తినలేదు."
"నీ కోసం  కొన్ని మురీలు కొననా"
"వద్దు ఫూల్. నువ్వు  ఇంటికి  వెళ్ళు."
"ఇలా జరగడం  మొదటి సారి కాదు.మూడు సార్లు......"
మకర్ చిన్నగా నవ్వేడు.ఆవును మూడు పెళ్ళిళ్ళు.
"నువ్వు  మరో పెళ్లి  చేసుకోవా?"
"చేసుకోను"
"సరే,నేను రేపు వస్తాను. మా అబ్బాయికి జ్వరం. ....వాడి కోసం మందు తీసుకెళ్తున్నాను."
"ఇంటికి వెళ్ళు ఫూల్ "
"కాని నవ్వు పని చేయకపోతే....."

"ఒక్కరోజు  తినకపోతే సవరోడు ఛస్తాడా ఏం? నువ్వు ఇంటికి వెళ్ళు"


మకర్ సవర 4

 

ఫూల్ సంబరం జరిగి చాలా కాలమైనా,ఇంటి గుమ్మంలో ఒంటరిగా కూర్చున్న‌ మకర్ కి అదే ఇప్పటికీ బాగా గుర్తుకి వస్తోంది. సాయంత్రం వేళ మంచుతో  నిండిన చలిగాలి వీస్తోంది.
కోతకి వచ్చిన వరి కంకుల పరిమళాలు  మత్తెక్కిస్తున్నాయి. తన దగ్గిర డబ్బులుంటే తాగడానికి వెళ్తాడు కానీ
పనికిపోలేదు.అందువల్ల వాడు పర్స్ గా వాడుతున్న పోలథిన్ సంచి ఖాళీగానే ఉంది.
మంగళ్ తన సైకిల్ మీద వచ్చి ఆగి"ఫూల్!మకర్ ఫూల్ "అని పిల్చాడు.
" ఇక్కడే ఉన్నా"
"పనికి వెళ్ళలేదా"
"లేదు.వెళ్ళలేదు. "
"ఇలా కూర్చొని విచారిస్తే లాభం  లేదు"
"నేను విచారించడం లేదు."
"ఏదైనా తిన్నా వా?"
"లేదు,తినలేదు."
"నీ కోసం  కొన్ని మురీలు కొననా"
"వద్దు ఫూల్. నువ్వు  ఇంటికి  వెళ్ళు."
"ఇలా జరగడం  మొదటి సారి కాదు.మూడు సార్లు......"
మకర్ చిన్నగా నవ్వేడు.ఆవును మూడు పెళ్ళిళ్ళు.
"నువ్వు  మరో పెళ్లి  చేసుకోవా?"
"చేసుకోను"
"సరే,నేను రేపు వస్తాను. మా అబ్బాయికి జ్వరం. ....వాడి కోసం మందు తీసుకెళ్తున్నాను."
"ఇంటికి వెళ్ళు ఫూల్ "
"కాని నవ్వు పని చేయకపోతే....."

"ఒక్కరోజు  తినకపోతే సవరోడు ఛస్తాడా ఏం? నువ్వు ఇంటికి వెళ్ళు"


మకర్ సవర 3

 

"ఏం,నాపేరు రిజిస్టర్ లోకి ఎక్కక పోతే నేను అసలైన సవరనికానా"

బాబూ సవర నిట్టూర్చి అన్నాడు. "పోలీసులు  మనని బతకనీయరు.కొంతమంది సవరలనయినా కటకటాల  వెనక్కి  నెట్టనిదే వారికి నిద్ర పట్టదు.అందుకే కిష్టోబాబు అంటాడు. " బాబూ నేను సవరలకి న్యాయం జరిగేలా,వాళ్ళు తలెత్తుకొని తిరిగేలా, పశువుల్లా వేటాడబడకుండా   ‌మనుషుల్లా బతికేలా  చూస్తాను "అని.

కాని పదహారేళ్ళ మకర్  మున్ముందు తనది ఓ శాపగ్రస్తమైన  జీవితం అవుతుందని ఊహించలేదు. అందువల్ల వాడు మంగళ్ తో చాలా సంతోషంగా నేస్తం కట్టేసాడు.సవరలు ప్రేమ  కోసం,ఆత్మీయత కోసం పరితపిస్తారు.సవర యువకులు ఈ 'నేస్తం పండగం'టే చాలా  మక్కువ చూపుతారు.

ఆరోజు   సవర,స్థానిక  యువకులు ఒకచోట కూడారు. వాళ్ళు  మదోలు వాయిస్తూ  ఆడుతూ పాడుతూ  సంబరం జరుపుకున్నారు.

" నేను ఝుమురు పాటలు పాడుతా.
ఒకటి,రెండు,మూడు సార్లు
మదోల్ వాయించేఅబ్బాయే
అవుతాడు నా ఫూల్"
అని మకర్  పాడేడు.


మకర్ సవర 2

 

అటువంటి రికార్డులుపురలియా పోలీసులకు ఎల్లవేళలా సహాయకారిగా ఉండేవి.వాటి ఆధారంగా సవరలని ఏ సమయంలోనైనా అరెస్ట్ చేయొచ్చు.పోలీసు చట్టంలో ఏదో ఒక సెక్షన్ కింద వాళ్ళపై  క్రిమినల్  కేసుని బనాయించి జైలు శిక్ష విధించొచ్చు.

సవరలంటే పురలియాలోని గిరిజనేతర బాబూలకు భయం. పోలీసు రికార్డులో
ఒక్కసారి 'నేరప్రవృత్తి కలవాడు'గా నమోదయిన  సవరని అరెస్ట్ చేసి జైలుకి పంపేయొచ్చు కదా  అని వాళ్ళ ఆలోచన.
"బిడ్డా!నీపేరు రికార్డులోకి ఎక్కిందిరా. నువ్విప్ఫుడు అసలైన సవరవయ్యావు" అన్నాడు మకర్ తండ్రి  బాబూ సవర.


ఆర్ధిక సంబంధాలు

 



తేది:16.4.25
శీర్షిక:  ఆర్ధిక సంబంధం

ఇది  నా  స్వీయ  కవిత

అసలైన బంధాలు సమకూరని నాడు
కిరాయి బంధం తప్పనిసరి

భార్యగా చూపించుకోవడానికి
కిరాయి భార్య 
కూతురికి  కిరాయి తల్లి

కిరాయి బంధాలు
కేవలం ఆర్ధిక  సంబంధాలు

ప్రేమగా చూసుకున్నా
అవతలి వాళ్ళు  గుర్తించరు

తమ వాళ్ళని హత్య చేయడానికి కూడా
కిరాయి బంధాలను వెతుక్కుంటారు

కిరాయి బంధం ఆత్మీయ బంధంగా
మారితే అన్యోన్నత అల్లుకుంటుంది

నటనకు తావులేని బంధాలు
తమ వారి మధ్య ఏర్పడతాయి




తేది:16.4.25
శీర్షిక:  ఆర్ధిక సంబంధం

ఇది  నా  స్వీయ  కవిత

అసలైన బంధాలు సమకూరని నాడు
కిరాయి బంధం తప్పనిసరి

భార్యగా చూపించుకోవడానికి
కిరాయి భార్య 
కూతురికి  కిరాయి తల్లి

కిరాయి బంధాలు
కేవలం ఆర్ధిక  సంబంధాలు

ప్రేమగా చూసుకున్నా
అవతలి వాళ్ళు  గుర్తించరు

తమ వాళ్ళని హత్య చేయడానికి కూడా
కిరాయి బంధాలను వెతుక్కుంటారు

కిరాయి బంధం ఆత్మీయ బంధంగా
మారితే అన్యోన్నత అల్లుకుంటుంది

నటనకు తావులేని బంధాలు
తమ వారి మధ్య ఏర్పడతాయి


నిస్వార్ధమైనది

 

కన్న ప్రేమ
సృష్టిలో కెల్ల గొప్పది

మాతృత్వం
మహత్తరమైనది

ఆజన్మాంతం నిస్వార్ధంగా
నిలిచేదే కన్నప్రేమ

కన్నబిడ్డలనుండి
ఆశించకుండా
జీవితాంతం
వారి బాగుకోసం
తాపత్రయ పడటమే
కన్నప్రేమ


సహజ సిద్ధం

 

కనుచూపు  మేరలో
తీరం లేదు
ప్రయాణం సాగాలంతే

తీరం కానరాకున్నా
దరి చేరుకున్నా
మన ప్రయాణం తప్పదు

కాని
గమ్యం
తీరం
ప్రకృతి  సహజసిద్ధం
ఓపిగ్గా  మనం ఎదురుచూడాలి


సరికొత్త అందాలు

 

కొత్త పూత
మామిడికి అందం
ప్రతి ఏటా

పూత పూస్తుంది
కాయలు కాస్తుంది
పళ్ళనిస్తుంది

కొత్త పూతతో
మామిడి చెట్టందం
సరికొత్త  అందాలతో
తెలుగింటి అమ్మాయి అందం


Friday, 11 April 2025

మకర్ సవర. 1

 ఈ కథ మహాశ్వేతాదేవి గారి మకర్ సవర కధకి నేను చేసిన తెలుగు అనువాదం 


మకర్ సవర తన పదహారవ ఏట మంగళ్ సింగ్  అనే స్థానిక కుర్రాడితో‌ నేస్తం కట్టేడు. సవరజాతి‌ మగపిల్లలు ఎప్పుడూ  స్థానిక కుర్రాళ్ళతో నేస్తం కట్టి ఒకరినొకరు ఫూల్ (పువ్వు) 

అని పిలవాలని వాగ్దానం చేసుకుని జీవితమంతా  స్నేహితులు గానే ఉండిపోతారు. 


మకర్ వి విశాలమైన  భుజాలు,  సన్నటి నడుము, నవ్వుతూ ఉండే కళ్ళు, గోధుమరంగు జుత్తు, దృఢ కాయుడైన యువకుడు. ఎగురుతున్న అడవిబాతుని బాణంతో ఇట్టే పడగొడతాడు. వేట పండగ రోజున రాత్రంతా నృత్యం చేస్తాడు. కోపం వస్తే నిప్పులు చెరుగుతాడు.అతను భీభత్సాన్నీ సృష్టిస్తాడు.


మకర్ ఖేడియా సవరతెగకు  చెందిన వాడు.పురూలియాలొ జనం వారిని సవర ని పిలుస్తారు

బ్రిటిష్ వారు ఆ తెగని భారతదేశంలో నేరాలు చేసే తేగలలో ఒకటిగా  పరిగణిఃచేవారు


కోపమొచ్ఛినపుడు మకర్ మనిషి కాడు.శతృవులను బాణాలతో కొట్టడం, నిర్దాక్షిణ్యంగా బడితెతో బాదేయడం చేస్తాడు. అందువల్ల ఎప్పుడైనా ఏదైనా హింసాత్మక సంఘటన జరిగితే వాణ్ణి అరెస్ట్  చేయడానికి వీలుగా పోలీస్ ఆఫీసర్ స్టేషన్ రికార్డులో సబూయీజోర్ గ్రామవాసి బాబూసవర కొడుకు మకర్ పేరుని నేరప్రవృవృత్తి కలవానిగా నమోదు చేసేడు


(సశేషం) 


(మర్చి97 ప్రజాసాహితిలో మహాశ్వేతాదేవి  ప్రత్యేక సంచికలో ప్రచురించబడింది)

Sunday, 6 April 2025

ఉగ్గుపాలతో నేర్పిద్దాం

 

ధనమూలమిదం జగత్
డబ్బుకి లోకం దాసోహం

డబ్బుతో పదవులు
సన్మానాలు బిరుదులు
అన్నీ మనవే

డబ్బు కోసం  హత్యలు
డబ్బు లేదని కలతలు

డబ్బు ఎవరి దగ్గర
ఎక్కువని
కొలతలు ఆరాలు

డబ్బే ముఖ్యమయి
బంధాలకే పగుళ్ళు

కన్నవారికే అవమానాలు
డబ్బుంటే రాచమర్యాదలు

డబ్బు  కోసం కలలు
డబ్బు  వెంట పరుగులు

విలాసవంత జీవితం
విదేశీ చదువుల
ఉద్యోగాల సంస్కృతి
క్రీడారంగంలో సైతం  సిఫార్సులు

కోట్ల పెట్టుబడితో సినిమాలు
దివాలా తీసే నిర్మాతలు

అవినీతి కుంభకోణాలు
బవయ్యే సామాన్యుల జీవితాలు

డబ్బు కంటే
విలువలు
బంధాలు  ప్రేమలు
ముఖ్యమని

అభిమానాలు  ఆప్యాయతలు
తరగని సిరులని
భావి తరాలకు
ఉగ్గుపాలతో  నేర్పిద్దాం
పాటించి  చూపిద్దాం


Thursday, 3 April 2025

పరమానందం

 శీర్షిక: పరమానందం


చిన్ని చిన్ని  ఆనందాలు

పగటి కలలు


సుందర స్వప్నాలు

సుమధుర  రాగాలు


అద్భుత జలపాతాలు

అందచందాల లోయలు


శుభోదయం పలికే

అరుణోదయాలు


సెలవిక సఖీ

సంధ్యా సమయాలు


మెరిసే తారల

అమావాస్య రాత్రులు


నిండు చందమామవే

నమ్మబలికే

గడుసు సుధాకరుడు 


 ప్రతి చిన్ని ఆనందం

పరమానందం

బ్రహ్మానందం




డాక్టర్ గుమ్మా భవాని